تبریز – ۵ آبان ۱۴۰۴ | در نشستی سازنده و راهبردی که با دعوت سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز برگزار شد، زمینه‌های همکاری جدی و تخصصی میان این سازمان و انجمن طراحان گرافیک آذربایجان شرقی بررسی قرار گرفت. این جلسه که صبح روز دوشنبه ۵ آبان ۱۴۰۴ در محل ائل‌گولی تبریز برگزار شد، نقطه عطفی در مسیر ارتقای کیفیت بصری و زیباسازی فضاهای شهری تبریز محسوب می‌شود.
حضور مسئولان و کارشناسان در جلسه
این نشست با حضور جناب آقای مهندس الیار حسامی، معاون محترم سیما و منظر سازمان، سرکار خانم اعظم میرنسل، رئیس اداره زیباسازی، و تیم کارشناسان متخصص این سازمان از جمله خانم صبا ناظمی (کارشناس آثار حجمی)، آقای علی صبوحی (کارشناس نقاشی)، خانم مهشید شکیبا (کارشناس معماری)، خانم آزیتا تقی‌زاده (کارشناس برق) برگزار شد. در این جلسه کریم زینتی رئیس هیات مدیره، بهمن رسولی نایب رئیس و فرزاد ولیزاده مدیر عامل انجمن طراحان گرافیک آذربایجان شرقی حضور داشتند. در این جلسه از هنرمندان، اساتید و فعالین حوزه گرافیک نیز دعوت شده بود.
پیشینه و ضرورت تشکیل کمیته تخصصی
شهر تبریز به عنوان یکی از کلان‌شهرهای مهم ایران و پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی در سال ۱۴۰۱، همواره نیازمند توجه ویژه به کیفیت بصری و زیبایی‌شناسی فضاهای شهری خود بوده است. در سال‌های اخیر، رشد شتابان تبلیغات محیطی، تابلوهای شهری، نصب المان‌های هنری و گسترش فضاهای عمومی، ضرورت وجود یک چارچوب استاندارد و علمی برای طراحی گرافیکی این عناصر را بیش از پیش آشکار کرده است.
در این راستا، سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز که مسئولیت سنگین زیباسازی و ساماندهی بصری شهر را بر عهده دارد، با هدف بهره‌گیری از ظرفیت‌های تخصصی و خلاقانه طراحان گرافیک، اقدام به دعوت از انجمن طراحان گرافیک آذربایجان شرقی نمود تا با همکاری مشترک، گامی اساسی در جهت ارتقای کیفیت طراحی‌های گرافیکی شهری برداشته شود.
محورهای بحث و بررسی در جلسه
در این نشست چندساعته، موضوعات متعددی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. وضعیت موجود گرافیک شهری تبریز: کارشناسان گرافیک، گزارشی از وضعیت فعلی طراحی‌های گرافیکی در فضاهای شهری تبریز ارائه دادند. این گزارش شامل چالش‌های موجود در زمینه تابلوهای تبلیغاتی، عدم یکپارچگی بصری در برخی مناطق، نیاز به استانداردسازی طراحی‌ها و ضرورت ایجاد هویت بصری منسجم برای شهر بود.
۲. ظرفیت‌های انجمن طراحان گرافیک: مدیرعامل انجمن طراحان گرافیک آذربایجان شرقی، ظرفیت‌های تخصصی اعضای انجمن را در حوزه‌های مختلف طراحی گرافیک محیطی، طراحی هویت بصری، سیستم‌های هدایت و راهنمایی بصری، تایپوگرافی فضاهای شهری و طراحی المان‌های گرافیکی تعاملی معرفی کرد. همچنین به تجربیات موفق اعضای انجمن در پروژه‌های ملی و بین‌المللی اشاره نمود.
۳. ضرورت استانداردسازی و تدوین دستورالعمل‌ها: یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در جلسه، ضرورت تدوین دستورالعمل‌ها و استانداردهای طراحی گرافیک برای فضاهای شهری بود. حضار بر این باور بودند که بدون وجود چارچوب‌های مشخص و علمی، امکان ارتقای پایدار کیفیت بصری شهر میسر نخواهد بود.
۴. نقش گرافیک در هویت‌بخشی به شهر: در این جلسه بر نقش کلیدی طراحی گرافیک در ایجاد و تقویت هویت بصری شهر تأکید شد. شهر تبریز با داشتن پیشینه تاریخی، فرهنگی و معماری غنی، نیازمند یک زبان بصری منحصربه‌فرد است که بتواند این غنا را به نمایش بگذارد و در عین حال با الزامات زندگی مدرن شهری نیز هماهنگ باشد.
۵. پروژه‌های پیشنهادی برای همکاری: طی بحث‌های انجام‌شده، پروژه‌های متعددی برای همکاری مشترک شناسایی و مطرح شد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- طراحی سیستم‌های هدایت و راهنمایی بصری در پارک‌ها و فضاهای عمومی
- استانداردسازی تابلوهای تبلیغاتی و مشاغل در سطح شهر
- طراحی هویت بصری برای رویدادها و جشنواره‌های شهری
- ساماندهی بصری تبلیغات محیطی با رویکرد زیباشناختی
- طراحی المان‌های گرافیکی تعاملی برای فضاهای عمومی
- ایجاد یکپارچگی بصری در محورهای اصلی شهری
تصمیمات و توافقات حاصل‌شده
پس از بحث و تبادل نظرهای گسترده، حضار به توافقات مهمی دست یافتند که محور اصلی آن، تشکیل کمیته تخصصی گرافیک محیطی بود. این کمیته به عنوان یک نهاد مشترک میان سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز و انجمن طراحان گرافیک آذربایجان شرقی، مسئولیت برنامه‌ریزی، نظارت و اجرای پروژه‌های مرتبط با گرافیک محیطی را بر عهده خواهد داشت.
آمادگی انجمن برای همکاری
انجمن طراحان گرافیک آذربایجان شرقی در این جلسه، آمادگی کامل خود را برای مشارکت جدی و فعال در این همکاری اعلام نمود. این آمادگی در سه محور اصلی تعریف شد:
محور اول: مشارکت فعال در کمیته تخصصی: انجمن پیشنهاد می‌کند گروهی از اعضای متخصص و باتجربه خود را به‌عنوان نمایندگان رسمی در کمیته تخصصی معرفی کند. این اعضا ضمن حضور منظم در جلسات، دیدگاه‌ها، پیشنهادها و راهکارهای خلاقانه خود را برای ارتقای کیفیت طراحی‌های گرافیک شهری ارائه خواهند داد.
محور دوم: همکاری تخصصی: انجمن آمادگی دارد در سه زمینه کلیدی با سازمان همکاری نزدیک داشته باشد:
- ارائه مشاوره تخصصی در تمامی پروژه‌های مرتبط با گرافیک محیطی و شهری
- مشارکت در تدوین استانداردها و دستورالعمل‌های فنی برای طراحی‌های شهری
- بررسی و ارزیابی کیفی طرح‌ها پیش از تصویب و اجرا
محور سوم: اجرای پروژه‌های پایلوت: برای سنجش اثربخشی ایده‌ها و دستورالعمل‌های پیشنهادی، انجمن پیشنهاد می‌دهد پروژه‌های پایلوت مشترک اجرا شود. در این پروژه‌ها، طراحی و اجرای نمونه‌های آزمایشی، نظارت بر فرآیند اجرا و ارائه گزارش‌های ارزیابی بر عهده انجمن خواهد بود.
واکنش‌ها و دیدگاه‌ها
جناب آقای الیار حسامی، معاون سیما و منظر سازمان، در پایان جلسه ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این نشست، بر اهمیت همکاری با ظرفیت‌های تخصصی موجود در استان تأکید کرد. ایشان اظهار داشتند: “شهر تبریز شایسته بهترین‌هاست و ما باور داریم که با بهره‌گیری از تخصص و خلاقیت طراحان گرافیک استان، می‌توانیم شاهد تحولی ماندگار در زیبایی و کیفیت بصری شهرمان باشیم.”
سرکار خانم اعظم میرنسل، رئیس اداره زیباسازی نیز بر ضمن تاکید بر تشکیل کمیته گرافیک محیطی بر ضرورت ایجاد هم‌افزایی میان دستگاه‌های اجرایی و جامعه حرفه‌ای طراحان تأکید کرد و گفت: “این همکاری می‌تواند الگویی باشد برای سایر حوزه‌ها. ما معتقدیم که با مشارکت فعال انجمن‌های تخصصی می‌توانیم به نتایج بسیار بهتری دست یابیم.”
فرزاد ولیزاده، مدیرعامل انجمن طراحان گرافیک آذربایجان شرقی نیز در واکنش به این همکاری گفت: “این فرصت ارزشمندی است برای اعضای انجمن تا بتوانند تخصص و خلاقیت خود را در خدمت شهر و شهروندان قرار دهند. ما باور داریم که طراحان گرافیک می‌توانند نقش مؤثری در زیباسازی و ارتقای کیفیت زندگی شهری ایفا کنند و این همکاری، گامی در این مسیر است.”
اهمیت این همکاری برای جامعه طراحی گرافیک
این همکاری از چند جنبه برای جامعه طراحی گرافیک ایران اهمیت دارد:
۱. به رسمیت شناختن نقش طراحان گرافیک در توسعه شهری: این همکاری نشان می‌دهد که مدیران شهری به اهمیت طراحی گرافیک و نقش آن در کیفیت زندگی شهری واقف شده‌اند.
۲. ایجاد فرصت‌های شغلی برای طراحان: تشکیل این کمیته و اجرای پروژه‌های مشترک، فرصت‌های شغلی جدیدی برای طراحان گرافیک به ویژه در حوزه گرافیک محیطی ایجاد خواهد کرد.
۳. ارتقای جایگاه حرفه‌ای طراحی گرافیک: مشارکت در تصمیم‌گیری‌های شهری و اجرای پروژه‌های بزرگ، جایگاه حرفه‌ای طراحی گرافیک را در جامعه ارتقا می‌دهد.
۴. الگویی برای سایر استان‌ها: این همکاری می‌تواند الگویی باشد برای انجمن‌های طراحی گرافیک سایر استان‌ها تا با شهرداری‌های محل همکاری‌های مشابهی را آغاز کنند.
تشکیل کمیته تخصصی گرافیک محیطی، نقطه آغازی است برای همکاری سازمان یافته، علمی و مستمر میان نهادهای شهری و جامعه حرفه‌ای طراحان گرافیک. این همکاری نه تنها می‌تواند به ارتقای کیفیت بصری شهر تبریز کمک کند، بلکه می‌تواند الگویی باشد برای همکاری‌های مشابه در سایر شهرهای کشور.
انجمن طراحان گرافیک آذربایجان شرقی آماده است تا با بهره‌گیری از تخصص و خلاقیت اعضایش، گامی مؤثر در خدمت به شهر و شهروندان تبریز بردارد. امید است این همکاری، آغازی باشد بر مسیری پربار و پایدار که نتیجه آن، شهری زیباتر، منسجم‌تر و دارای هویت بصری قوی‌تر باشد.
